Wprowadzenie do sztucznej inteligencji: co to takiego i jak działa

Sztuczna inteligencja bez wątpienia wzbudza obecnie wiele emocji zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych. Jednak dobrym nawykiem jest wyrabianie u siebie opinii na dany temat, poznawszy go wcześniej. Poznać jej tajniki możecie na naszym nowym kursie dotyczącym sztucznej inteligencji ale czy zastanawialiście się kiedyś, czym tak naprawdę ona jest? Otóż jak się okazuje, termin ten nie posiada jednej, ostatecznej definicji.

Czym jest sztuczna inteligencja?

Sztuczna inteligencja „SI” (ang. AI) określana jest jako „dziedzina nauki, zajmująca się rozwiązywaniem problemów efektywnie niealgorytmizowalnych, w oparciu o modele wiedzy”.  Inna definicja twierdzi też SI to „dziedzina badań, które to badania usiłują naśladować ludzką inteligencję w maszynie. Obszar AI zawiera systemy z bazą wiedzy, systemy ekspertowe, rozpoznawanie obrazów, automatyczną naukę, rozumienie języka naturalnego, robotykę i inne ”. Jeszcze następna, że „dziedzina nauki próbująca wyjaśnić i emulować inteligentne zachowania za pomocą metod obliczeniowych ”. Wszystkie powyższe definicje wyjaśniają pojęcie sztuczna inteligencja. Próbując uogólnić powyższy termin, być może ułatwiając w ten sposób jego zrozumienie, sztuczną inteligencją nazywamy dział informatyki, który zajmuje się tworzeniem programów komputerowych zdolnych do wykonywania zadań, które normalnie wymagają ludzkiej inteligencji. SI stara się naśladować ludzkie myślenie, umożliwiając komputerom podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów, uczenie się z doświadczenia oraz przetwarzanie języka naturalnego.

Dwa podejścia do sztucznej inteligencji

Przy pracy nad sztuczną inteligencją stosuje się dwa podstawowe podejścia; silną sztuczną inteligencję (ang. strong AI) oraz słabą sztuczną inteligencję (ang. weak AI). Dzisiaj debatuje się głównie nad efektami pracy podejścia drugiego, gdzie „tworzenie modeli SI oparte jest na strukturze i programach „samouczących się”, bazujących na modelach sieci neuronowej i sieci asocjacyjnych ”. W tym podejściu sztuczna inteligencja jest reprezentowana za pomocą zbiorów połączonych neuronów, które przetwarzają dane w sposób podobny do ludzkiego mózgu. Ten sposób myślenia o SI koncentruje się na analizie danych i uczeniu się na podstawie doświadczenia. Systemy oparte na tym podejściu często wykorzystują techniki takie jak głębokie uczenie maszynowe, które posiłkują się wielowarstwowymi sieciami neuronowymi do rozpoznawania wzorców w danych.

Aby ułatwić zrozumienie tego wszystkiego, wyobraź sobie, że tworzymy maszynę, która ma małe „neurony” – podobne do komórek w mózgu. Te neurony łączą się ze sobą, aby przetwarzać informacje, podobnie jak mózg robi to z naszymi myślami. Teraz, zamiast nauczać maszynę, co robić, po prostu pokazujemy jej dużo przykładów, tak jak dzieci uczą się poprzez obserwację i doświadczenie. Maszyna sama zaczyna rozumieć i znajdować wzorce w danych- to znaczy, że potrafi dostrzegać powtarzające się rzeczy. To nazywa się „głębokim uczeniem maszynowym”.

Gdzie wykorzystać sztuczną inteligencję?

Dzisiaj SI znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach życia. Na przykład, w biznesie i przemyśle, SI używana jest do analizy danych, prognozowania trendów rynkowych, jak i optymalizacji procesów operacyjnych. Dodatkowo można użyć jej do automatyzacji zadań rutynowych, personalizacji ofert dla klientów oraz zarządzania relacjami z klientami. W medycynie i opiece zdrowotnej, wykorzystuje się ją do diagnozowania chorób, planowania leczenia oraz monitorowania stanu zdrowia pacjentów. Jednak można wykorzystać ją także do analizy obrazów medycznych, odkrywania nowych leków oraz prowadzenia badań naukowych. Jeżeli chodzi o edukację, to w niej SI służy do personalizacji procesu nauczania, analizy postępów uczniów, tworzenia interaktywnych materiałów dydaktycznych, udzielania wsparcia w nauce oraz automatyzacji oceniania prac.

W przemyśle rozrywkowym, używa się jej do rekomendacji treści, analizy preferencji użytkowników, generowania treści kreatywnych, tworzenia efektów specjalnych w filmach oraz projektowania inteligentnych systemów gier. Transport i logistyka wykorzystuje SI do optymalizacji tras transportowych, zarządzania ruchem drogowym, prognozowania zapotrzebowania na transport oraz monitorowania flot pojazdów. W bankowości i finansach, SI jest używana do analizy ryzyka kredytowego, wykrywania oszustw czy prognozowania trendów finansowych. Dodatkowo używa się jej do zarządzania portfelem inwestycyjnym oraz udzielania automatycznych porad finansowych. W badaniach naukowych, wykorzystuje się ją do analizy danych, modelowania złożonych procesów, symulacji eksperymentów, identyfikacji wzorców w danych.

Co dalej ze sztuczną inteligencją?

Sztuczna inteligencja jest niezwykle wszechstronną i obiecującą dziedziną, która zmienia sposób, w jaki ludzie pracują, komunikują się i rozwiązują problemy. Jej potencjał do automatyzacji zadań, analizy danych, personalizacji usług oraz innowacji jest nieograniczony. Sprawia to, że staje się coraz bardziej integralną częścią naszego życia codziennego. Wraz z rozwojem sztucznej inteligencji pojawiają się również wyzwania i zagrożenia. Mogą nimi być obawy dotyczące prywatności danych, nierówności społeczne czy też potencjalne zagrożenia dla rynku pracy.

Dlatego ważne jest, aby rozwój i stosowanie sztucznej inteligencji odbywało się w sposób odpowiedzialny i etyczny, z uwzględnieniem potrzeb ludzi oraz ochrony ich praw i wartości. Warto także ciągle szkolić się w obsłudze sztucznej inteligencji, ponieważ w obecnych czasach powoli staje się ona codziennością. Odkryj z nami  jej świat i dołącz do kursu, aby zgłębić wpływ SI na pracę i nasze życie.

Źródła:

• W. Duch, Fascynujący świat komputerów, Wyd. Nakom, 1997
• R. Kurzweil, The Age of Spiritual Machines, Books Penguin, 1999
• R. J. Schalkoff, Artificial Intelligence: An Engineering Approach, McGraw-Hill College, 1990
• K. Różanowski, Sztuczna inteligencja: rozwój, szanse i zagrożenia, Zeszyty Naukowe Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki, 2, 2007
• Sztuczna inteligencja, w: Wikipedia, wolna encyklopedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuczna_inteligencja